VAT
Podatek VAT (Value Added Tax)
VAT, czyli podatek od wartości dodanej, to dodatkowa opłata doliczana do większości produktów i usług, które kupujemy – od codziennej kawy, przez naprawy, aż po usługi księgowe. VAT pojawia się na każdym etapie sprzedaży – od producenta po sklep i finalnego klienta. W praktyce to właśnie konsument ponosi jego koszt, ale to firma musi zebrać ten podatek i przekazać go do HMRC.
Z założenia VAT ma być neutralny dla przedsiębiorców, bo mogą oni odzyskać podatek zapłacony przy zakupach. Ale jest jedno „ale” – doliczając VAT do ceny swoich produktów lub usług, firma realnie podnosi ich koszt dla klienta końcowego. Może to wpływać na atrakcyjność cenową, zwłaszcza jeśli konkurencja nie jest płatnikiem VAT. Dlatego warto wiedzieć, kiedy i dlaczego rejestracja do VAT się opłaca.
W Wielkiej Brytanii obowiązują trzy podstawowe stawki VAT:
- 20% – stawka standardowa
- 5% – stawka obniżona
- 0% – stawka zerowa
Co obejmują poszczególne stawki?
- 20% – większość towarów i usług
- 5% – np. foteliki dziecięce, produkty energooszczędne, środki wspomagające rzucenie palenia
- 0% – żywność, leki na receptę, książki, czasopisma, ubrania dziecięce, sprzęt medyczny
Zwolnienia z VAT:
- Usługi pocztowe
- Edukacja
- Opieka zdrowotna
- Opłaty za prawo jazdy i przegląd MOT
Transakcje poza zakresem VAT:
- Wypłaty wynagrodzeń
- Zakupy od osób prywatnych (np. używany samochód od sąsiada)
Kiedy trzeba zarejestrować firmę do VAT?
Obowiązkowa rejestracja następuje po przekroczeniu £90,000 obrotu rocznie. Można też zarejestrować się wcześniej – dobrowolnie – jeśli to korzystne.
Firmy spoza UK – rejestracja do VAT:
Musisz zarejestrować się do VAT w Wielkiej Brytanii, jeśli:
- Sprzedajesz towary przez magazyny w UK (np. Amazon FBA)
- Przekraczasz próg sprzedaży z zagranicy: £70,000 rocznie
Jakie są metody rozliczania VAT?
- Standard Accounting Scheme
- Rozliczasz VAT od wystawionych faktur, nawet jeśli klient jeszcze nie zapłacił.
- Dla kogo? Dla firm o stabilnych dochodach i dobrej płynności finansowej.
- Cash Accounting Scheme
- VAT płacisz dopiero wtedy, gdy klient opłaci fakturę.
- Dla kogo? Dla firm z długimi terminami płatności lub nieregularnymi wpływami – np. w branży budowlanej.
- Flat Rate Scheme
- Płacisz uproszczoną stawkę VAT od całego obrotu brutto – zależną od branży.
- Przykładowe stawki:
- 4% – sklepy spożywcze
- 7% – drukarnie
- 9.5% – restauracje
- 12% – firmy IT
- 14.5% – budownictwo
- 16.5% – księgowi, konsultanci
- Dla kogo? Dla małych firm, które mają mało kosztów do odliczenia i chcą uprościć rozliczenia.
- Annual Accounting Scheme
- Składasz tylko jedną deklarację VAT rocznie, a w ciągu roku płacisz zaliczki.
- Dla kogo? Dla firm chcących ograniczyć biurokrację i mieć większą kontrolę nad przepływem gotówki.
- Można łączyć z innymi metodami – np. Flat Rate lub Cash Accounting.
Making Tax Digital (MTD)
Jeśli jesteś zarejestrowany do VAT, musisz korzystać z systemu Making Tax Digital:
- Prowadzenie cyfrowej ewidencji sprzedaży i zakupów
- Składanie deklaracji VAT online przez zatwierdzone oprogramowanie
MTD dotyczy wszystkich firm rozliczających VAT – także tych korzystających z Flat Rate lub Annual Accounting.
Zrozumienie systemu VAT to ważny krok dla każdego przedsiębiorcy działającego w Wielkiej Brytanii. Im lepiej znasz dostępne stawki i metody rozliczania, tym łatwiej będzie Ci prowadzić firmę w sposób zgodny z przepisami i opłacalny finansowo. Jeśli nie masz pewności, którą opcję wybrać – skonsultuj się z księgowym lub zapytaj nas. Pomożemy dobrać najlepsze rozwiązanie do Twojej działalności!
